Şimşir: Doğanın Sert ve Estetik Mükemmelliği
Yetiştiği Yerler
Şimşir (Buxus sempervirens), Karadeniz'in doğusundan Kastamonu ve Zonguldak’a kadar uzanan bölgelerde doğal olarak yetişir. Bu iklimsel koşullar, şimşirin sağlıklı bir şekilde gelişmesi için ideal bir ortam sunar.
Yapısı
Şimşir, ogun odunlu ağaçlar grubuna dahildir ve dağınık gözenekli bir yapıya sahiptir. Gözenekleri, çıplak gözle görünmeyecek kadar küçüktür. Özellikle yerli şimşirde öz ışınlar görünmez. İnce ve sık olan yıl halkaları belirgin bir şekilde ayrılmaz, bu nedenle öz damar kesitinde canlı damar deseni yoktur. Bu özellikler, şimşiri benzersiz kılan unsurlardandır.
Rengi
Şimşirin iç ve dış odunu arasında belirgin bir renk farkı bulunmaz. Renk, açık sarı ile koyu sarı arasında değişiklik gösterir. Bu renk tonu, şimşirin estetik olarak zengin bir görünüm sunmasını sağlar.
Özellikleri
Türkiye’de yetişen en sert ağaçlardan biri olarak bilinen şimşir, sıkı yapısıyla dikkat çeker. Bu sertlik, onu işlemek için zorluklar çıkarırken, düzgün ve parlak bir yüzey elde edilmesine olanak tanır. Ayrıca bükülgen özelliği, zor yarılması, basılma, vurulma ve aşınmaya karşı yüksek dayanımı ile öne çıkar. Değişik hava koşullarından az etkilenmesi, şimşirin dış mekanlarda da tercih edilmesini sağlar. Kolay çürümeyen yapısı ve böcekler ile mikroorganizmalar tarafından zor yıkılması, uzun ömürlü bir malzeme olmasını sağlar. Az çalışması ve az çekmesi, boyama ve vernikleme işlemlerinde olumlu sonuçlar elde edilmesine yardımcı olur.
Ağırlığı
Şimşir, en ağır yerli ağaçlardan biridir. Hava kurusunun özgül ağırlığı yaklaşık olarak 0.95 gr/cm³’tür. Bu özelliği, şimşiri sağlam ve dayanıklı bir malzeme haline getirir.
Kullanılışı
Şimşir, küçük ölçülü fakat üstün nitelik isteyen işlerde tercih edilir. Tornalı işlerde, müzik aletlerinin küçük parçalarında, ders aletleri, mekik, makara, kaşık, tavla pulu ve satranç taşı yapımında sıklıkla kullanılır. Ayrıca kakmalı işlerde ve filata hazırlamada da değerlendirilmektedir. Peyzaj mimarları için önemli bir ağaç olan şimşir, estetik ve işlevsel özellikleriyle bahçe düzenlemelerinde sıkça yer alır.
Piyasada Bulunuşu
Küçük bir ağaç olan şimşir, büyük boy kereste vermez. Genellikle dal veya gövde halinde satılır ve tartılarak kilo ile değerlendirilir. Bu satış biçimi, şimşirin sınırlı büyüklüğünün yanı sıra, kalitesinin de korunmasını sağlar.
