Narsist bireyin ilişki döngüsü

Narsisizm, ya da diğer adıyla özseverlik, kişinin kendine duyduğu aşırı hayranlık ve bağlılık olarak tanımlanır. Bu terim, Yunan mitolojisinde yer alan Narkissos karakterinden alınmıştır. Narsisizm, ileri bir boyuta ulaştığında ise "Narsisistik Kişilik Bozukluğu" olarak adlandırılan bir psikolojik durum halini alır. Narsist bireylerle ilişki kuranlar, genellikle belirli bir dört evreyi deneyimler. Bu evreler, ilişkilerde anlaşılmadan geçen, ancak psikoterapi sırasında kişinin farkına vardığı ve genellikle olumsuz duygular yaratan süreçlerdir.

1. İdealleştirme Evresi  

İdealleştirme evresi, tam anlamıyla bir peri masalıdır. Narsist birey, partnerini yüksek bir yere taşır, ona hayatının aşkını bulduğunu hissettirir. Bu dönemde partneri, büyük sözler ve jestlerle etkilenir. Narsist, partnerinin hobilerini, korkularını, tutkularını ve zaaflarını analiz ederek ona uygun şekilde davranır, bir tür “aynalama” yapar. Bu süreç, 2-5 ay arasında sürer ve partner, gerçek duygularını aşırı derecede yükselmiş hisseder.

 2. Değersizleştirme Evresi  

Bu evre, genellikle ilişkinin beşinci ayından itibaren başlar. Narsist, partnerini elde ettiğini düşündükçe, hızla ondan uzaklaşır ve partneri kendini değersiz hisseder. Narsist, partnerini küçümseyerek onun duygusal ihtiyaçlarını göz ardı eder, hatta onu zor durumda bırakır. Partner, sürekli eleştirilen, göz ardı edilen ve değersizleştirilen biri olarak kendini hisseder. Bu evrede narsist, partnerini kendi egosunu besleyecek şekilde kontrol eder.

 3. Terk Etme Evresi  

Değersizleştirme evresi sonrasında, narsist partnerini terk eder. İlişkinin bitişi genellikle, konuşarak ve mantıklı açıklamalar yaparak gerçekleşmez. Narsist, partnerini suçlar ve ilişkiyi bir anda sonlandırır. Bu, partneri için büyük bir duygusal travma yaratır, çünkü narsist ona karşı hissettiklerini asla geri vermez ve ilişkiden sonra partnerine kaybolur.

4. Geri Dönme Evresi  

Narsist birey, partnerinden ayrıldığında ilişkinin bittiğini düşünmez. Ayrılığın ardından haftalar, aylar hatta yıllar geçtikten sonra geri dönme girişiminde bulunabilirler. Bu süreçte, narsist partnerine yönelik küçük işaretlerle "yemleme" yaparak geri dönmek için bir fırsat yaratır. Eğer partner geri dönmezse, narsist kendi egosunu tatmin etmek için daha fazla çaba gösterir. Ancak, geri döndüğünde partnerini aynı şekilde değersizleştirmeye devam eder.

Narsist bireylerin ilişkilerindeki bu döngü, partnerlerinin onlara karşı duyduğu sevgi ve bağlılıkla beslenir. Eğer bu durumu yaşıyor ve sürekli tekrar ediyorsa, profesyonel yardım almak çok önemlidir. Psikoterapi, bireylerin farkındalıklarını artırır ve bu tür ilişkilerden sağlıklı bir şekilde çıkmalarını sağlar.

Uzm. Psk. Heval Karakoç