Domates Yetiştiriciliği – Pratik Bilgiler

Domates, sıcak ve ılıman iklim sebzesi olarak bilinir. Bu bitkinin sağlıklı bir şekilde yetişebilmesi için sıcaklık koşulları oldukça önemlidir. Domatesler, -2 ile -3 °C arasındaki sıcaklıklara dayanamaz ve bu seviyelere düştüğünde bitki tamamen ölür. Bu nedenle, fidelerin dikimi için ilkbahar geceleri don tehlikesinin geçmesi gerekir.

İklim İhtiyaçları

Domates, gündüz ve gece sıcaklıkları arasında 6-8 °C’lik bir fark olmasını tercih eder. Gündüz sıcaklıklarının 19-26 °C, gece sıcaklıklarının ise 14-18 °C olduğu koşullarda bitki gelişimi en iyi seviyede gerçekleşir.

Tohum Ekimi

Evde domates yetiştirmek istiyorsanız, tohum ekimi için birkaç pratik bilgiye dikkat etmelisiniz. Eğer fide yetiştirme materyali tavlı ise sulamaya gerek yoktur; aksi halde, fide torbalarının ya da kaplarının iyice sulanması gereklidir. Tohumların çimlenmesini kolaylaştırmak için 3-4 saat önceden ıslatılması önerilir. Tohumlar 1-3 cm derinliğe ekilmeli ve ekimden sonra hafifçe sulanmalıdır. Ayrıca, kimyasal gübrelerin ekimden en az 15 gün önce materyale karıştırılması gerekmektedir.

Tohumların Çimlenmesi

Domates tohumları için en uygun toprak sıcaklıkları 20-29 °C aralığında olmalıdır; minimum 10 °C ve maksimum 36 °C sıcaklıklarda çimlenme gerçekleşir.

Toprak İhtiyaçları

Domates, derin köklü bir bitki olduğundan, toprağın iyi hazırlanması gerekir. Eğer tarla tabanında 50 cm derinlikte geçirimsiz bir tabaka varsa, bu tabaka sonbahar başlarında özel pulluklarla kırılmalıdır. Ayrıca, sonbaharda dekara 3-4 ton iyi yanmış ahır gübresi eklenmeli ve derince sürülmelidir.

İlkbaharda karık hazırlığı öncesi taban gübresi verilmelidir. Fosforlu gübrelerin tamamı, diğer gübrelerin üçte biri taban gübresi olarak uygulanmalıdır. Toplamda dekardan 12 kg N, 10 kg P2O5 ve 25 kg K2O verilmelidir.

Fide Dikimi

Fide dikimi, ilkbahar don tehlikesinin tamamen kalktığı ve toprak ile hava sıcaklığının 12-15 °C’ye ulaştığı zaman yapılmalıdır. Dikim, tohum ekiminden yaklaşık 7-8 hafta sonra gerçekleştirilir. Çiçek açmış veya meyve tutmuş fidelerin dikimi önerilmez; bu fidelerin gelişimi yavaş olur ve verim düşer. Dikim işlemi akşam saatlerinde yapılmalı ve fideler güneş altında bekletilmemelidir.

Sulama

Domates bitkileri nemi sever; su eksikliği, üst yaprakların kıvrılmasına neden olabilir. Toprak nem eksikliğine karşı en duyarlı dönemler çimlenme, çıkış, çiçeklenme ve meyve oluşumu dönemleridir. Meyveler ceviz iriliğine ulaşana kadar sulama yapılmamalıdır; sonrasında ise yağışlı bölgelerde 2-3, kurak bölgelerde 4-5 kez sulama yeterlidir.

Budama Yöntemleri

Kaliteli ürün elde etmek için domates bitkilerinde koltuk alma ve uç alma işlemleri yapılmalıdır. Koltuk alma, gövde ile ana yaprakların birleştiği yerden çıkan sürgünlerin alınmasıdır. Bu işlem, her 10-15 günde bir tekrarlanmalıdır.

Koltuk Almanın Faydaları:

• Olgunlaşma süresi daha kısa olur.
• Daha iri ve düzgün meyveler elde edilir.
• Bakım ve hasat işlemleri daha kolay hale gelir, masraflar azalır.

Hasat Süresi

Açık alanlarda yetiştirilen domateslerde, tohum ekiminden hasada kadar 80-100 gün, fide dikiminden hasada kadar ise 60-80 gün geçmektedir.

Sonuç

Domates yetiştiriciliği, doğru iklim koşulları, toprak hazırlığı ve sulama gibi faktörlerin dikkatle yönetilmesi gereken bir süreçtir. Doğru adımlar atıldığında, sağlıklı ve lezzetli domatesler elde etmek mümkündür.